Strona główna 
Mapa strony
Jednym z decydujących czynników, które pozwalają dziecku na bezproblemowe nawiązywanie kontaktów społecznych, jest prawidłowe wypowiadanie się. Aby móc podjąć jakiekolwiek kroki służące doskonaleniu jego mowy, należy wiedzieć, jak ona powinna prawidłowo się rozwijać.
Prawidłowy rozwój mowy dziecka miedzy 1-3 rokiem życia.
Po ukończeniu pierwszego roku życia dziecko rozumie wiele słów, choć nie jest w stanie ich wypowiedzieć. Potrafi poprawnie artykułować wszystkie samogłoski z wyjątkiem ą, ę oraz spółgłoski: m, b, p, t, d, n, k, ś, ć, czasami także ź i dź. Między2- 3 rokiem życia mogą pojawić się: s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź. W tej fazie dziecko zaczyna posługiwać się zdaniami, które na początku składają się z 2-3 wyrazów.
Prawidłowy rozwój mowy dziecka 3-letniego.
Od trzeciego roku życia rozpoczyna się okres swoistej mowy dziecięcej, który trwa Az do ukończenia siedmiu lat. Mowa trzylatka często rozśmiesza rodziców i najbliższych, ponieważ dziecko nie radzi sobie jeszcze z prawidłowa realizacja wszystkich głosek.
Dziecko 3-letnie powinno już wymawiać wszystkie samogłoski, ustne i nosowe: a, o, e, u, i, y, ą, ę, chociaż w jego mowie mogą występować odstępstwa, np. zamiana samogłosek: a=o, e=a, i=y, co jest związane z niewykształcona jeszcze sprawnością narządów artykulacyjnych. Dzieci potrafią wypowiadać również spółgłoski twarde i zmiękczone: m, mi, b, bi, p, pi,f, fi, w, wi, ś, ć, ź, dź, ń, k, g, ki, gi, ch, t, d, n, l, li, j, ł. Artykułują takżegłoski: s, z, c, dz, a nawet: sz, ż, cz, dż, jednak te mogą byćjeszcze zastępowane ich łatwiejszymi odpowiednikami: s, z, c, dz.Mowa dziecka 3-letniego cechuje zmiękczanie głosek: s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, które często są wymawiane jak: ś, ć, dź. R może być zrealizowane w postaci j lub l. F może być zastępowane przez ch lub odwrotnie, a tylnojęzykowe k i g– przez t i d.
Prawidłowy rozwój mowy dziecka 4-letniego
Dziecko w tym wieku zadaje bardzo dużo pytań i tworzy własne słowa, tzw. Neologizmy dziecięce, np. zalampić= zapalić lampę, zawidelcować= nałożyć, nabić na widelec. Czterolatek dobrze radzi sobie z nazywaniem własnych potrzeb i prezentowaniem podjętych decyzji. Mowa w tym okresie życia przypomina mowę osób dorosłych , jednak nie jest pozbawiona błędów. Na tym etapie głoski syczące: s, z, c dz nie mogą być już zmiękczane. Powinny brzmieć twardo i być wymawiane z zamkniętymi zębami ( wsuwanie języka miedzy zęby może doprowadzić do seplenienia międzyzębowego). Głoski szamiące: sz, ż, cz, dż nadal mogą być artykułowane jak: s, z, c, dz. Głoska r może być wymawiana jak l, choć zdarza się, że niektóre dzieci 4-letnie potrafią ją już prawidłowo realizować.
Prawidłowy rozwój mowy dziecka 5-letniego.
W tym okresie zmienia się stosunek dziecka do samego siebie i innych ludzi. Dzieci poszerzają kontakty najpierw z dorosłymi, a potem z rówieśnikami. Rozwija umiejętności społeczne polegające na nawiązywaniu i podtrzymywaniu kontaktu z innymi oraz współdziałaniu, coraz lepiej rozpoznają i uwzględnią punkt widzenia drugiej osoby. Kształtuje się w nich poczucie tożsamości. Wiąże się z tym używanie zaimków : „mój”, „mnie”, „ ja”. Dzieci 5-letnie coraz lepiej rozrumienią własne emocje i innych osób, nabywają zdolność ich wyrażania. W tym okresie intensywnie bogacą słownictwo. U 5-latków rozwija się umiejętność budowania zdań złożonych.
Dzieci w tym wieku powinny wymawiać już : sz, ż, cz, dż, w spontanicznej mowie czasami zstępują je głoskami: s, z, c, dz, ale powinno się to zaradzać coraz rzadziej . Głoskę r wymawia już większość 5-latków.
Dzieci 6-letnie powinny prawidłowo artykułować głoski: sz, ż, cz, dż, r, natomiast u 7-latków technika mowy powinna być już w pełni opanowana.